Belasting op ramen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Belasting op ramen kan historisch verwijzen naar een vorm van onroerendgoedbelasting gebaseerd op het aantal ramen en deuren in een pand, ingevoerd om de overheid te financieren en eenvoudig te controleren.
Omschrijving
Deze historische belasting, ook wel vensterbelasting of raambelasting genoemd, werd in Nederland ingevoerd in 1812 tijdens het Franse bestuur en bleef bestaan tot 1896. Het aantal buitendeuren en -vensters dat uitkwam op straten, pleinen, tuinen of wateren werd geteld. Om deze belasting te omzeilen, metselden sommige huiseigenaren ramen dicht, wat nog steeds zichtbaar is in oude binnensteden. In België gold een soortgelijke belasting vanaf 1798 toen het land door Frankrijk was geannexeerd. Naast het aantal ramen en deuren konden ook factoren zoals het aantal inwoners in de gemeente en de verdieping meespelen bij de berekening van de vensterbelasting.
Fysieke belastingen op ramen
In de bouwkunde worden ramen wel degelijk blootgesteld aan verschillende fysieke belastingen. De belangrijkste hiervan is windbelasting, die aanzienlijke krachten kan uitoefenen, vooral bij hogere gebouwen en in gebieden met veel wind. Ook het eigen gewicht van het raam en het glas is een permanente belasting. Sneeuwbelasting kan een rol spelen bij bijvoorbeeld dakramen. Deze belastingen worden meegenomen bij het ontwerp en de dimensionering van ramen en kozijnen om stabiliteit en veiligheid te garanderen. Normen zoals de NEN-EN 1991-1-4 (Eurocode 1) geven richtlijnen voor het berekenen van windbelasting op bouwwerken, inclusief ramen en gevels.
Gevolgen van vensterbelasting
Een direct gevolg van de historische vensterbelasting was dat huiseigenaren het aantal ramen in hun pand probeerden te verminderen om minder belasting te hoeven betalen. Dit leidde tot het dichtmetselen van bestaande ramen of het ontwerpen van gebouwen met minder en soms grotere ramen. Dit is vandaag de dag nog zichtbaar in het straatbeeld van historische steden.
Gebruikte bronnen: